Džemre je turska riječ i označava zračni talas ili zračnu struju koja vodi ka postepenom popuštanju mraza i studeni u rano proljeće.
Legenda kaže da, kad “pukne” prvo džemre vraća se život u prirodu, dolaze prvi pupoljci, i vide se prve naznake visibaba i ljubičica.
A bh. meterolog Nedim Sladić otkrio je kada možemo očekivati prvo džemre.
- Koga interesuje narodna meteorologija – zehmerija završava krajem ove sedmice, hamsin počinje početkom nove, a prvo džemre (u zrak) je tu za tri i po sedmice – napisao je Sladić.
Prema vjerovanju, prvo džemre “udari u havu” (hava – zrak na turskom, op.pr.) 19. februara i tu već počinje otopljenje zraka – tj, nema više velikih minusa, pričaju naše nane, bake i djedovi.
Sedam dana kasnije, 26. februara, džemre udara u vodu, koja se ne može više mrznuti.
Posljednje, treće džemre, u zemlju “puca” 5. marta. Tako da danas, prema predajama, počinje otopljenje zemlje, na kojoj se od tada može sjediti.