Ratna Fojnica: Primjer opštine u kojoj se povratak dešavao bez problema

 

Fojnica je, kao i brojni drugi gradovi u Bosni i Hercegovini koji su bili zahvaćeni ratom, imala veliki broj izbjeglih i raseljenih lica.

Prema zvaničnim podacima, u ratu je bilo izbjeglo i raseljeno preko 5 hiljada Fojničana.

Zahvaljujući ozbiljnosti poslijeratnih političara u Fojnici, došlo je do masovnog povratka, što su i međunarodne institucije prepoznale te kazale da je Fojnica pravi primjer povratničke sredine gdje se izbjeglice bez problema mogu vratiti u svoja mjesta prijeratnog življenja.

U nastavku vam donosimo tabelarni pregled povratnika i to po fojničkim Mjesnim zajednicama.

POVRATAK: Vratilo se 1.246 porodica, odnosno 4.625 osoba
OBNOVLJENO:  446  stambenih jedinica
NEOBNOVLJENO:  240 stambenih jedinica. 
TABELARNI PREGLED MONITORINGA POVRATKA ZA 
OPĆINU FOJNICA

Općina Fojnica	Broj povratnika (lica)	Br.povratničkih domaćinstava	Br obnovljenih objekata	Br.neobnovljenih objekata
Bakovići	530	143	55	36
Dusina	175	47	11	–
Fojnica	2.500	675	115	76
Gojevići	250	67	46	30
Polje Ostružnica	220	60	60	56
Polje Pločari	480	129	110	18
Polje Šćitovo	150	41	41	24
Pridola	–	–	–	–
Prokos	50	12	–	–
UKUPNO	4.625	1.246	446	240

U svih osam mjesnih zajednica ove općine bilježi se povratak, a kako slijedi: 

MZ POLJE PLOČARI 
Vratilo se 129 porodica (480 lica); 
Do sada je obnovljeno: 110 stambenih jedinica, a ostalo u naselju Oglavak 18 stambenih jedinica za obnovu čiji su vlasnici hrvatske nacionalnosti; 
Dosta prijeratnih stanovnika je u inostranstvu ili u Kiseljaku, gdje su riješili svoja stambena pitanja. 

MZ POLJE ŠĆITOVO 
Vratila se 41 porodica (150 stanovnika); 70 porodica (270 lica) vratilo se u neoštećene objekte; 
Obnovljena je: 41 stambena jedinica; 
Za obnovu ostalo: 24 objekta; 
U naseljima Lopar i Porače na 6 dionica potrebne su male opravke puta; U selu Rajetići 11 objekata uništeno, slično je i u selu Sitišće (5 objekata je uništeno). Stanovnici tih dijelova se nalaze u Republici Hrvatskoj i iskazuju želju za povratkom; U selu Zimije 2 porodice su podstanari i čekaju obnovu svojih kuća. 

MZ POLJE OSTRUŽNICA 
Ima 8 naselja od kojih su 4 sa bošnjačkim stanovništvom u kojima nije bib ratne štete; 
U ostala 4 naselja vratilo se 60 porodica (220 stanovnika); 
Obnovljeno je: 60 objekata; 
Za obnovu ostalo: 56 stambenih jedinica; 
U naseiju Nadbare 27 objekata je djelimično obnovljeno (50%), a viasnici tih objekata su ili u Republici Hrvatskoj ili u Kiseljaku ill su podstanari u Fojnici; Ostruška Citonja ima 6 neobnovljenih objekata čiji su viasnici u inostranstvu i Republici Hrvatskoj, a dvije porodice koje žive u Fojnici su iskazale interes za povratkom; U naseiju Podcitonja postoji 5 objekata urađenih ali viasnici ne žive u njima; U dijelu mjesne zajednice Poije Ostružnica ima 12 urađenih kuća koje se povremeno koriste; Inače ova mjesna zajednica je sa 70% bošnjačkim i 30% hrvatskim stanovništvom. 

MZ BAKOVIĆI 
Ukupno bilježe 143 porodice ili 530 lica povratnika, od kojih se u neoštećene objekte vratilo 300 stanovnika, a u obnovljene 230 stanovnika; 
U naselju Bakovići obnovljeno je: 49 stambenih jedinica; 
U naseiju Bistrica obnovljeno je: 6 stambenih jedinica; U naseiju Bistrica za obnovu je ostalo još 21 stambena jedinica; 
U naseiju Bakovićka Citonja za obnovu ostalo: 15 objekata; 
Najveći problem je put koji je u jako lošem stanju; 
Snadbjevanje vodom takoder je jako loše. 

MZ GOJEVIĆI 
Vratilo se 67 porodica sa 250 lica povratnika; 
Obnovljeno je: 46 stambenih jedinica (u naseijima: Gojevići — 3 objekta, Djedov Do — 3 objekta, Otigošće — 4 objekta, Božići — 5 objekata i Lužani — 31 objekat); 
Za obnovu ima još: 30 stambenih jedinica, ali su njihovi vlasnici riješili svoja stambena pitanja na drugim područjima (u Republici Hrvatskoj); 

MZ DUSINA 
Ukupno se vratilo 47 porodica iii 175 članova; 
Obnovljeno je: u naseiju Podgora — 11 objekata, u naselju Dusina Bilići I Dusina — objekata; 
Ostali stanovnici su se vratili u neoštećene ili sa malim oštećenjima objekte (60% Bošnjaci i 40% Hrvati). 

MZ PRIDOLA 
Nije bila u zoni ratnih dejstava, pa nema povratka niti ratom oštećenih objekata. 

MZ PROKOS 
Vratile se 2 porodice (4 lica), a ostalih 12 porodica (46 lica) se vratilo u neoštećene objekte; 
U naseijima Carev Do, Mujakovići 1 Paljike nema porušenih objekata, a njihovi vlasnici žive uglavnom u Republici Hrvatskoj; 

MZ FOJNICA 
Ukupno se vratilo 675 porodica ili 2500 članova; 
Obnovljeno je: 115 objekata u koje se vratilo 500 lica povratnika;Preostalih 2000 lica se vratilo u objekte sa manjim stepenom oštećenja ili neoštećene objekte; 
Za obnovu još ima: 76 stambenih jednica, čiji viasnici žive u inostranstvu ili su podstanari u Fojnici. 

Osnovni problemi: 
– Ljudi su prinudno useljeni u djelimično obnovljene objekte i nemaju sredstava za dalje opravke istih; 
– Među povratnicima nema mladih lica jer ne mogu naći zaposlenje i to je najveći problem; 
– Također, putevi su u veoma lošem stanju.